مشروم طبیعی، گیاه طبی‌ای که نورستان را متمایز می‌سازد
هفته‌نامه‌ی دهقان/مهرداد احمدی
نورستان در شرق کشور، از شمار ولایاتی است که زمین‌های زراعتی کم‌تری دارد و از همین رو، طی سال‌های اخیر شاهد رشد و اجرای برنامه‌های انکشافی کم‌تری نیز بوده است. نورستان با وجودی که به شدت یک ولایت کوهستانی و دارای زمستان‌های پربرف و راه‌های مواصلاتی صعب‌العبور است، اما در زمینه‌های باغداری، مالداری و تکثیر گیاهان با ارزش طبی و کمیاب، ظرفیت فوق‌العاده‌ای برای رشد اقتصادی دارد. در نورستان برخی از گیاهان طبی با ارزش وجود دارند که در دیگر ولایات کم‌تر دیده شده و یا اصلاً دیده نمی‌شود.
مشروم، یک نوع سمارق مربوط به خانواده‌ی فنجی‌ها است که در ولایت نورستان فراوان یافت می‌شود. این گیاه طبی کمیاب، در صنعت داروسازی استفاده‌ی زیاد دارد و از این گیاه بیش‌تر برای ساخت آنتی‌بیوتیک‌ها به ویژه پنی‌سلین استفاده می‌شود.
عبدالوهاب نسیمی رییس زراعت، آبیاری و مالداری ولایت نورستان، می‌گوید که مشروم در نورستان به صورت طبیعی، در ارتفاعات بلند این ولایت می‌روید. به گفته‌ی او، تکثیر این گیاه طبی از مهم‌ترین زمینه‌هایی است که می‌تواند در رشد اقتصادی کشور کمک زیادی نماید. او گفت: «مشروم یا یک‌نوع سمارق، یک نبات طبی است که در نورستان در ارتفاعات بلند آن در میان جنگل‌ها به پیمانه‌ی زیاد پیدا می‌شود. تولید تخمی این نبات سالانه حدود چهارونیم متریک تُن تخمین می‌شود و یک کیلوی آن در بازار به ۲۰ هزار افغانی و در بازارهای جهانی یک کیلوی آن به ۵۰۰ دالر امریکایی می‌رسد.»
آقای نسیمی تاکید دارد که دیگر نباتات طبی نیز از جمله زیره، در ولایت نورستان به وفور پیدا می‌شود و تکثیر آن فرصت مناسبی برای رشد اقتصادی است.
نورستان دارای دره‌ها و کوه‌های نسبتاً جنگل‌زار است و این جنگل‌ها فرصت خوبی برای باغداری و مالداری ایجاد کرده است. جلغوزه، چهار مغز، ارچه، ناجو، بلوط، شیشم، گل‌بید، چنار و نیمه‌چنار، زیتون و دیگر درختان و جنگلاتی‌اند که به صورت طبعی در نورستان رشد می‌کنند.
عبدالوهاب نسیمی می‌افزاید که نزدیک به ۳۰۰ هزار هکتار مساحت نورستان با جنگل‌های طبیعی پوشیده شده است. او گفت: «با وجودی ۳۰۰ هزار هکتار زمین این ولایت با جنگل‌ها پوشیده شده است، اما برای انکشاف و توسعه این جنگل‌ها کدام کاری نشده و باشنده‌گان نورستان از این جنگل‌ها کدام عایدی نمی‌توانند به دست بیاورند. هر گاه در بخش تنظیم جلغوزه، چهارمغز و دیگر جنگل‌ها و میوه‌ها کار شود، در شرایط اقتصادی باشنده‌گان این ولایت تغییرات مثبت خواهد آمد.»
پوشش ۳۰۰ هزار هکتار مساحت نورستان با جنگل‌های طبیعی، فرصت مناسبی برای مالداری در این ولایت به وجود آورده است. آقای نسیمی می‌گوید که چراگاه‌های زیادی برای استفاده حیوانات وجود دارد و شمار حیوانات خانه‌گی نیز در این ولایت نزدیک به یک میلیون حیوان می‌رسد. او تاکید کرد که نزدیک به ۲۵۰ هزار هکتار مساحت این ولایت چراگاه است.
با وجودی که تا هنوز کدام فابریکه‌ی در عرصه تولید، پروسس و بسته‌بندی محصولات زراعتی در نورستان فعال و سرمایه‌گذاری نشده، اما با آن هم، این ولایت طی سال‌های اخیر شاهد برخی تغییراتی در زمینه چگونه‌گی پیش‌برد فعالیت‌های زراعتی بوده است.
عبدالوهاب نسیمی می‌گوید که توزیع تخم‌های اصلاح‌شده، ساخت مزرعه‌های نمایشی، ساخت باغ‌های جدید، واکسین حیوانات، توسعه و گسترش ساحات جنگل‌ها جلغوزه، ساخت برخی از ذخیره‌گاه‌ها برای نگهداری محصولات زراعتی، ساخت کانال‌ها و ذخیره‌گاه‌های کوچک آبیاری و ده‌ها نوع فعالیت دیگر، از جمله اقداماتی‌اند که طی سال‌های اخیر در نورستان صورت گرفته و به روش‌های زراعت و مالداری بهبود بخشیده است. به گفته‌ی او، اجرای این برنامه‌ها باعث شده تا ساحات باغ‌های میوه گسترش یابد، مرغداری شکل فنی و مسلکی‌تری به خود پیدا کند، حاصلات گندم افزایش یابد و چیدن محصولات جلغوزه منظم‌تر و فنی‌تر شود.
یکی از مسایلی که ولایت نورستان را در مقایسه با خیلی از ولایات دیگر متمایز می‌سازد، این است که بیش‌تر محصولات آن به صورت طبیعی یا وحشی رشد می‌کند. زیتون، املوک، زیره، مشروم و برخی از گیاهان و میوه‌های مهم و با ارزش دیگر، از جمله محصولاتی‌اند که رشد طبیعی دارند و تنظیم و توجه به آنان، می‌تواند فرصت‌های خوب اقتصادی را فراهم سازد.
