بهترسازی وضعیت تغذیه در کشور، مسوولیت جمعی است
۱۶ اکتوبر، برابر با ۲۷ میزان امسال، روز جهانی غذا بود. در این روز گفته شد که در افغانستان ۳۵ درصد مردم فقیر اند و در حالت بحرانی ناشی از نداشتن غذا زنده‌گی می‌کنند. کم‌بود غذا به این معنا است که این شمار مردم، امکانات تغذیه ندارند و به همین دلیل، وعده‌های غذای کافی صرف نمی‌کنند. وقتی غذای کافی نباشد، مصونیت غذایی و تنوع غذایی، که مراحل دیگر بهبود وضعیت تغذیه برای انسان‌ها در یک کشور است، در میان این شمار از باشنده‌گان وجود ندارد.
تلاش‌های وزارت زراعت به منظور افزایش تولید مواد غذایی با برنامه‌های توسعه‌ای و هم‌زمان با کوشش‌های نهادهای بین‌المللی در این بخش، جریان دارد، اما ما در این‌جا به چند ضرورت عمده می‌پردازیم که اگر در زنده‌گی شهروندان کشور رعایت شود، می‌تواند فی‌صدی عدم دست‌رسی به غذا را در میان شهروندان کاهش بدهد. این موارد، اصولی از زنده‌گی در صرفه‌جویی در تغذیه‌اند که در کشورهای توسعه‌یافته، شهروندان از آن استفاده می‌کنند و وضعیت کشورشان را بهبود می‌بخشند. مسلماً یک بخش کلان دیگر از کشور، وضعیت بهتر دارند و می‌توانند با کارهایی که لازم است یادآوری کنیم، در افزایش مواد غذایی و بهبود وضعیت تغذیه کمک کنند.
هدر رفتن غذا و اسراف آن، در دنیا به مشکلی بسیار بزرگ‌تر از آن‌چه تصور می‌کنیم، بدل شده است. جالب است بدانید که این تنها در افغانستان نیست، بل که حدود یک‌سوم غذای تولیدشده در جهان به دلایل مختلف هدر می‌رود. این مقدار برابر با هدر رفتن ۱.۳ میلیارد متریک تن مواد خوراکی در هر سال است.
هدر دادن مواد غذایی باعث هدر رفتن منابع مالی مختلف می‌شود. از نگاه زیست‌محیطی غذای دور ریخته‌شده در محل دفن زباله، گاز متان تولید می‌کند. متان دومین گاز گل‌خانه‌ای مخرّب است که تغییرات آب‌و‌هوایی سال‌های اخیر از نتایج تولید این گاز است.
برای این که بتوانیم در کاهش مواد غذایی نقش زیادی نداشته باشیم، باید هوشمندانه خرید کنیم. نباید به حدی خرید کنیم که میزان تقاضا بلند برود و فقیران از گرانی، نان اندکی که دارند را به سختی به دست بیاورند. بهتر است مواد غذایی را به شکل درست نگهداری کنیم تا نیاز نباشد زودتر دوباره به خرید برویم.
نحوه‌ی بهتر حفظ و نگهداری مواد غذایی را یاد بگیریم تا به کاهش خرید بینجامد. کاهش در خرید، بازار را به ارزانی سوق می‌دهد و باعث افزایش میزان تغذیه می‌شود. بهتر است به جای خرید میوه و شماری از تولیدات عالی، روی پروسس بیش‌تر غذاها در خانه تمرکز کنیم تا هم لذت‌بخش باشد و هم ارزان. اگر تنها میوه‌های بهتر خریده شوند، میوه‌های دیگر به چرخه‌ی یک‌سویه زباله انداخته می‌شوند که اسراف عمومی گفته می‌شود. باید در اسراف عمومی دخیل نباشیم.
جای‌گذای غذاها در یخچال نیز می‌تواند ظرفیت آن را بیش‌تر کند و در نتیجه باعث افزایش عمر غذاها و کاهش در اسراف غذا شود. مواد غذایی را طوری در یخچال بچینید که بتوانید به‌راحتی آنها را ببینید و زمان خرید و مهلت استفاده از آنها را در نظر داشته باشید تا از فاسدشدن‌شان جلوگیری کنید.
باقیماندهی غذا را نگه دارید یا به دیگران برسانید. پوست میوه‌ها را هم به صورت درست مصرف کنی. دانه‌ی میوه‌ها را به عنوان بذر نگهداری کنید. مواد غذایی را مخلوط کنید تا لذت بیش‌تر بیابد و شما را قانع بسازد تا آن را بیرون نریزید و در نتیجه از پخت‌وپز یک وعده غذا در امن باشید. می‌توانید از مواد باقیماندهی آشپزی‌تان غذای دیگری درست کنید. این مهارت، سبب کاهش در مصرف شما می‌شود و هم‌چنان غذای کاملی می‌توانید داشته باشید.
اندازه‌ی وعده‌های‌تان را اصلاح کنید. پرخوری معضل بیش‌تر افراد است، پس پر نخورید تا در اسراف مواد غذایی نقش نداشته باشید. برخی از غذاها را منجمد بسازید، تا عمرشان طولانی شود. نباید مدتی بعد، خیلی از مواد غذایی را از یخچال به زباله بریزید. تولیداتی را که تاریخ انقضای‌شان نزدیک است، خرید نکنید.
برخی‌ها اگر زمینه‌هایش را داشته باشند، می‌توانند از مواد باقیماندهی غذایی کود کمپوست بسازند. شما هم اگر این امکان را دارید، آن را انجام بدهید.
غذای چاشت را با خودتان داشته باشید. این کار به ویژه در روزهای کوتاه زمستان که نیاز زیاد به غذا در چاشت نمی‌شود و نیز غذا فاسد نمی‌گردد، بیش‌تر ممکن است. پس بهتر است که غذای چاشت را از خانه بسته‌بندی کنید و با خودتان داشته باشید، هم از اسراف در غذا جلوگیری می‌شود و هم از پول نان چاشت.
در کنار همه‌ی این‌ها، قناعت در غذاخوری و سخاوت در یاری به خانواده‌هایی که نیاز می‌بینید، از الزامیت‌های انسانی کاهش در اسراف غذا است. دوستی و نزدیکی با فقرا، نه تنها کسر شأن نیست، بلکه باعث نمایش بزرگی شما می‌شود.