علاقمندی باغداران به تکثیر انگور شاهانی در کابل
هفته‌نامه‌ی دهقان / محمدتمیم صدیقی
قطعه نمایشی انگور شاهانی که توسط وزارت زراعت، آبیاری و مالداری در ولسوالی فرزه ولایت کابل احداث گردیده، توجه باغداران و تاک‌داران را به خود جلب کرده است. این قطعه نمایشی که دارای ۳۳۳ نهال انگور از نوع شاهانی می‌باشد، دو سال است ثمر می‌دهد.
انگور شاهانی یا شانی، از ورایتی زودرس است که چهار سال قبل توسط وزارت زراعت، آبیاری و مالداری از تاجکستان آورده شده بود. وزارت زراعت، با آوردن این ورایتی، یک قطعه نمایشی در ولسوالی فرزه ساخت و این قطعه نمایشی پس از دو سال، به ثمر رسید. ورایتی انگور شاهانی، در مقایسه با تمام ورایتی‌های موجود در افغانستان، زودتر به ثمر می‌رسد. در زمانی که انگور در بازار شاید هیچ یافت نشود، انگور شاهانی وارد بازار می‌شود. حاصل‌دهی این نوع انگور نیز در مقایسه با انواع دیگر، قناعت‌بخش است.
بریالی احمدزی یک تن از باغداران ولسوالی فرزه ولایت کابل است. او در مورد انگور زودرس شاهانی می‌گوید که این نوع انگور زودتر از همه‌ی انواع انگور حاصل می‌دهد و بازار خوب نیز دارد. هم‌چنان او گفت که علاقمندی باغداران به این نوع ویرایتی انگور زیاد شده و هر باغدار تلاش دارند تا انگور شاهانی را تکثیر کنند.
آقای احمدزی می‌گوید که او یک باغی به مساحت 600 جریب زمین دارد و آن 14 نوع انگور پرورش می‌یابد. او گفت که از میان تمام نوع این انگورها، مشهورترین آن انگور شاهانی، شندوخانی، تایفی، حسینی، آیته و منقا می‌باشند.
بریالی احمدزی گفت که انگور شاهانی از جمله ویرایتی‌هایی است که زودرس و از کیفیت خوب برخورددار می‌باشد. او گفت که سال گذشته در حدود 600 سیر انگور شاهانی حاصل گرفته است.
احمدزی می‌افزاید که انگور شاهانی بازار خوب دارد و هر شش کیلوی آن را در بازارهای داخلی به 300 الی 350 افغانی به فروش می‌رساند. این باغدار از تکثیر این ویرایتی ابراز خرسندی نموده می‌گوید که زودتر از دیگر نوع‌های انگور پخته می‌شود.
علاقمندی باغداران به این نوع ویرایتی بیشتر شده و شماری از باغداران سعی و تلاش دارند تا این نوع را تکثیر کنند.
در مورد انگور شاهانی
انگور شاهانی از جمله گیاهانی کوهستانی دارای برگ‌های پنجه‌یی مانند و بزرگ است. برگ‌های آن دانه‌دار با شیارهای ریز و بزرگی می‌باشد. این نوع انگور بیشتر شبیه انگور شاهی ولی متراکم‌تر از آن و به رنگ بنفش مایل به سیاه می‌باشد.
داخل میوه این نوع انگور دانه‌ریزی وجود دارد. دانه این گیاه خواص درمانی دارد. انگور شاهانی به صورت خوشه‌یی بر روی شاخه گیاه ظاهر می‌شود.
دانه‌های انگور شاهانی گردمانند می‌باشد که به صورت تجمیع شده و خوشه‌یی ظاهر می‌شود.
میوه آن آب‌دار و پر خاصیت می‌باشد، گل‌های این گیاه نیز به صورت خوشه‌یی در اوایل فصل بهار ظاهر می‌شود. میوه این نوع انگور نیز در اواسط فصل بهار می‌رسد و قابل برداشت می‌شود.
انگور شاهانی در بیشتر مناطق رشد می‌کند، بوته‌ی پر بار دارد و هر ساله حاصل می‌دهد. طعم میوه آن خیلی شیرین است.
انگور شانی یا شاهانی به دو رنگ سفید و سرخ تیره دیده می‌شود و برای تهیه کشمش دانه‌دار مناسب است.
با این‌حال، عبدالمتین احمدی مدیر عمومی خدمات زراعتی ولسوالی فرزه، می‌گوید که در زمینه احداث باغ‌های جدید با ورایتی‌های متنوع، چگونگی مبارزه با امراض و آفات نباتی، ارزش‌یابی محصولات با دهقانان و باغداران این ولایت کار زیاد صورت گرفته است. او می‌گوید که سالانه ۴۰ تا ۵۰ جریب زمین باغ‌های جدید با استفاده از ورایتی‌های مختلف در این ولسوالی احداث می‌شوند. وی گفت که بیشتر این باغ‌ها شامل گیلاس، آلوبالو، چهارمغز، زردالو، شفتالو، انگور، سیب و آلوبخارا می‌شوند.
عبدالمتین احمدی می‌افزاید که در میان این باغ‌ها، علاقمندی دهقانان و باغداران به ترویج نوع انگور شاهانی بیشتر شده است. او گفت: «وزارت زراعت یک قطعه نمایشی تاکستان انگور نوع زودرس به نام شاهانی از کشور تاجیکستان آورد و در ولسوالی فرزه کابل احداث کرد. این قطعه نمایشی شامل 333 اصله نهال تاک انگور نوع شاهانی می‌باشد.»
بیشتر محصولات انگور از ولایت‌های کندهار، کابل، هرات، غزنی، کاپیسا، بلخ، جوزجان، فاریاب، کندز، پکتیا، پکتیکا و پروان به‌دست می‌آید. خوش‌نام‌ترین این انگورها که تاکنون شهرت زیادی در بازارهای داخلی و بیرونی داشته‌اند، نوع کشمشی گردک، کشمش شندوخانی، تایفی، حسینی و آیته می‌باشند
