کرم ابریشم چگونه پرورش می‌شود؟
کرم ابریشم بیش از چهار هزار سال توسط مردم پرورش داده می‌شد این کار نخستین بار در چین در حدود ۲۶۰۰ سال قبل از میلاد مسیح آغاز شد. چینی‌ها راز تهیه ابریشم را سال‌ها مخفی نگه داشتند و در اروپا و خاورمیانه تجارت می‌کردند. اما سرانجام به دست آوردن ابریشم از طریق کرم ابریشم توسط مردم دیگر کشورها یاد گرفته شد.
اخیراً یاد گرفته‌ایم از مواد مصنوعی موادی شبیه به ابریشم بسازیم، اما تقاضا برای ابریشم طبیعی هنوز بالاست و کرم‌های ابریشم به خاطر تولید نخ‌های ابریشمی به کار برده می‌شوند.
یک کرم بالغ طول قدش به پنج تا هفت سانتی متر می‌رسد او یک کارگر شگفتی‌انگیز است فقط در طی چند روز یک کرم ابریشم تنها پیله‌ای می‌تواند ۶۰۰ متر نخ ابریشم از آن برداشت کرد اما باز به ۲۵ هزار پیله نیاز است تا نیم کیلو نخ ابریشم خام تولید شود. امروزه بیش‌تر نخ ابریشم به وسیله چین و هندوستان تولید می‌شود.
هر سال ۶۰ هزار تن ابریشم خام تولید و بدل به پیراهن – لباس – روتختی – پرده و دیگر فراورده‌ها می‌شود. این یک صنعت بزرگ است؛ مخصوصاً در چین ۱۰ میلیون کشاورز چینی کرم ابریشم پرورش می‌دهند. در دنیا انواع مختلفی از کرم ابریشم برای تولید ابریشم مورد استفاده قرار می‌گیرد حتا نوعی از کرم ابریشم پیله را با همکاری کرم دیگری می‌تند و نخ دو لایه تولید می‌کنند.
مراحل پرورش کرم ابریشم:
تفریخ: خروج کرم از تخم را تفریخ گویند که در شرایط مساعد ۱۳ روز طول می‌کشد. پس از این که اولین آثار تفریخ مشاهده شد لازم است جهت تفریخ یک‌نواخت به مدت چهل و هشت ساعت در اتاقی کاملا تاریک که دارای دمای ۲۵ درجه سانتی‌گراد و ۸۰ درصد رطوبت داشته باشد قرار گیرد. رنگ تخم‌ها در ابتدا آبی روشن است که درست قبل از خارج شدن کرم‌ها از تخم تیره رنگ می‌شوند.
کرم جوان:
کرم ابریشم معمولاً دارای پنج مرحله تغذیه و چهار مرحله پوست‌اندازی است که به هر مرحله از تغذیه «سن» و به هر مرحله از پوست‌اندازی «خواب» گفته می‌شود. می‌توان گفت که کرم ابریشم دارای پنج سن و پنج خواب است سنین یک، دو و سه را «کرم جوان» گویند. سنین کرم جوان حدود یازده روز طول می‌کشد.
کرم بالغ:
سنین چهار و پنج نام کرم ابریشم بالغ نامیده می‌شود که ۱۵-۱۶ روز به طول می‌انجامد، در پایان سن پنجم کرم‌ها از اشتها افتاده و از تغذیه باز می‌مانند، جثه‌ی آن‌ها کوچک شده و به رنگ زرد و شفاف در می‌آیند که در این زمان با گذاشتن وسایل پیله تنی بر روی کرم‌ها موجبات تنیدن پیله فراهم می‌آید.
عادت غذایی کرم ابریشم:
کرم ابریشم از برگ درخت توت برای تغذیه استفاده می‌کند و هیچ غذای دیگری را نخواهد خورد. برگ‌های توت باید بلافاصله بعد از بیرون آمدن کرم از تخم در اختیارش قرار گیرد. برگ‌های تازه و لطیفی که مورد نیاز کرم جوان است در اوایل بهار در دسترس است. برگ‌های کهنه در سه مرحله اول زنده‌گی کرم ابریشم «کرم‌های جوان» بسیار خشن است در دوره چهارم و پنجم زنده‌گی «کرم‌های بالغ» می‌تواند از برگ‌های سخت و خشن استفاده کنند. برگ‌ها باید عاری از مواد آفت‌کُش باشند. بعد از جمع‌آوری مقدار زیادی از شاخه‌های درخت توت با برگ‌های تازه به عنوان ذخیره غذایی باید آن‌ها را به مدت سه دقیقه در محلول گند زدا قرار داد. سپس برگ‌ها باید در زیر شیر آب خوب شسته شود تا تمام برگ‌ها خوب پاک و شسته شود، زیرا می‌تواند باعث کشته شدن کرم‌های ابریشم شود بعد با تکان دادن آب اضافی، برگ‌ها گرفته شده و در کیسه‌های پلاستیکی و جای خنک نگه‌داری شود.
تشکیل پیله:
ابتدای هر تابستان پروانه کرم ابریشم از پیله خارج می‌شود پروانه ماده پس از جفت‌گیری ۴۰۰ تخم کوچک می‌گذارد؛ طی تقریباً دو هفته یک کرم ابریشم سه میلی‌متری از تخم خارج می‌شود. به آن‌ها برگ درخت توت سفید داده می‌شود که حریصانه آن‌ها را می‌بلعند. سپس طی چهار مرحله پوست‌اندازی می‌کنند تا کاملاً بالغ شوند. بعد از حدود یک ماه هر کرم ابریشم، شروع به ریسیدن پیله اطراف خودش می‌کند این کار به وسیله غده ترشح‌کننده کرم ابریشم انجام می‌شود.
کرم ابریشم یک تار ابریشمی نازک ترشح می‌کند و بعد با چسبی که تهیه می‌کند پیله را به صورت سطح صافی به هم می‌چسباند. این کار سه روز و سه شب طول می‌کشد که بسته به خصوصیات نوع و روش پرورش کرم ابریشم، یک پیله می‌تواند وزنی در حدود ۵/۱ تا ۵/۲ گرم داشته باشد. اگر چه پیله به عنوان محصول اصلی استفاده نمی‌شود در عوض برای تهیه ابریشم خام به کار می‌رود دو تا سه روز بعد از تشکیل پیله، کرم درون آن به شفیره بدل می‌شود و تقریباً بعد از دو هفته به صورت پروانه از پیله خارج می‌شود. از شفیره کرم ابریشم برای تهیه غذای ماهی – لوازم دارویی و آرایشی می‌شود.
باید توجه کنید که طول رشته نخ ابریشمی یک پیله ممکن است ۳۰۰ تا ۹۰۰ متر باشد خروج پروانه از پیله می‌تواند این رشته نخ را تکه‌تکه کند در حالی که ابریشم از پیله کامل که شفیره داخل آن است به دست می‌آید. در یک مزرعه پرورش کرم ابریشم پروانه‌های بالغ، فقط به اندازه مورد نیاز اجازه دارند از پیله خارج شوند، باقی‌مانده به وسیله گرما در درون پیله کشته می‌شوند. برای این که ابریشم بتواند ریسیده و به پارچه بدل شود. پروانه کرم ابریشم رنگ متمایل به زرد با بدنی کلفت و پر موى دارد. عمر پروانه بالغ مدت بسیار کوتاهی است، به اندازه کافی طولانی برای این که پروانه بتواند تخم‌گذاری کند.