د امو سیند سواحلو د تحکیم لپاره، ۶ میلیارده افغانیو ته اړتیا ده
د امو سیند تخریباتو د څېړنې لپاره ټاکل شوي پلاوي، د حکومت د اطلاعاتو او رسنیو په مرکز کې د یوه خبري کنفرانس پر مهال د خپلو موندنو راپور له رسنیو سره، شریک کړ.
د افغانستان د اسلامي امارت د کابینې د پرېکړې پر بنسټ، د کرنې، اوبو لګولو او مالدارۍ وزارت د سرپرست، مولوی عطاءالله عمري په مشرۍ یو پلاوی چې د سرحدونو، قومونو او قبایلو چارو، اوبو او انرژۍ او کانونو او پترولېم وزارتونو مرستیالان او د بهرنیو چارو وزارت، پېښو ته د رسېدو چارو کې د دولت وزارت او د احصایي او معلوماتو ملي ادارې رییسان او فني انجنیران پکې شامل وو، د امو سیند تخریباتو د څېړنې لپاره، څلور ولایتونو ته سفر وکړ.
د کرنې، اوبو لګولو او مالدارۍ وزارت سرپرست، مولوي عطاءالله عمري وویل: ټاکل شوي پلاوی د خپل سفر په جریان کې د امو سیند مربوطاتو کې د ۱۴ تخریب شویو ساحو لکه د تخار ولایت درقد او دشت قلعه ولسوالیو، د کندز ولایت د امام صاحب او قلعه زال ولسوالیو، د بلخ ولایت د کلدار او شورتیپه ولسوالیو او د جوزجان ولایت له قرقین او خماب ولسوالیو څخه، لیدنه وکړه.
مولوي عطاءالله عمري زیاته کړه: د هغو لیدنو او همغږۍ پایله کې چې د سیمې له مسوولینو او اوسېدونکو سره وشوې، تخریب شوې یا له خطر سره مخ سیمې تثبیت شوې او لومړنیو موندنو پر اساس؛ د هر ولایت په کچه زرګونه جریبه ځمکه، باغونه او د استوګنې لسګونه کورونه او عامه ځایونه؛ د امو سیند اوبو د حجم زیاتېدو له امله تخریب شوي دي.
د کرنې، اوبو لګولو او مالدارۍ وزارت سرپرست زیاته کړه: د امو سیند تخریباتو بشپړ راپور د اسلامي امارت کابینې ته وړاندې او کابینې لخوا تایید شو او پرېکړه وشوه چې په چټکۍ سره یادې ستونزې ته رسېدنه وشي. نوموړي نا دولتي موسسو او خیریه بنسټونو له همکارۍ مننه وکړه او له هغوی نه یې غوښتنه وکړه چې د امو سیند تخریباتو له امله د تخار، کندز، بلخ او جوزجان ولایتونو له زیانمنو سره بېړنۍ مرستې وکړي.
د اوبو او انرژۍ وزارت مرستیال، انجنیر مجیب الرحمن عمر، دې ته په اشارې چې د امو سیند سواحلو د تحکیم پروژه یوه اوږدمهاله پروژه ده، زیاته کړه: لنډمهاله او اوږدمهاله پلانونه جوړشوي او د امو سیند سواحلو تحکیم لپاره په ټولیز ډول ۶ میلیارډه افغانیو ته اړتیا ده. دغه راز نوموړي له ټولو مرستندویه موسسو او خیریه بنسټونو څخه غوښتنه وکړه چې د امو سیند سواحلو د تحکیم او د زیانمنو وضعیت ته د رسېدنې برخه کې له اسلامي امارت سره همکاري وکړي.
د امو سیند ۲۴۰۰ کیلومتره اوږدوالی لري، چې د پامیر له غرونو سرچینه اخلي او د ترکمنستان، تاجیکستان او اوزبیکستان له هېوادونو سره هم سرحد دی.
برای تحکیم کاری سواحل دریای آمو به ۶ میلیارد افغانی نیاز است
در کنفرانس مطبوعاتی که در مرکز اطلاعات و رسانه های حکومت برگزار گردید، هیئت موظف برای بررسی تخریبات دریای آمو، گزارش از یافته های شان را با رسانه ها شریک ساختند.
بر اساس فیصله کابینه امارت اسلامی افغانستان، هیئتی به رهبری مولوی عطا الله عمری سرپرست وزارت زراعت، آبیاری و مالداری و با اشتراک، معینان وزارت های امور سرحدات، اقوام و قبایل، انرژی و آب و معادن و پترولیم و روسا و انجنیران فنی وزارت های امور خارجه و مبارزه با حوادث و اداره ملی احصاییه و معلومات به منظور بررسی تخریبات دریای آمو عازم چهار ولایت شدند.
مولوی عطا الله عمری سرپرست وزارت زراعت، آبیاری و مالداری، گفت: هیئت موظف در جریان این سفر، مجموعاً از چهارده ساحه تخریب شده مربوطات دریای آمو چنانچه، ولسوالی های درقد و دشت قلعه ولایت تخار، ولسوالی های امام صاحب و قلعه زال ولایت کندز، ولسوالی های کلدار و شورتیپه ولایت بلخ و ولسوالی های قرقین و خماب ولایت جوزجان بازدید نمودند.
مولوی عطا الله عمری اضافه کرد: در نتیجه بازدید ها و هماهنگی که با مسئولان و باشنده گان محل صورت گرفت، ساحات تخریب شده یا در معرض خطر تثبیت گردید و بر اساس یافته های ابتدایی، در سطح هر ولایت هزاران جریب زمین، باغ ها و دهها خانه مسکونی و اماکن عامه از اثر افزایش حجم آب دریای آمو تخریب شده است.
سرپرست وزارت زراعت، آبیاری و مالداری افزود: گزارش مفصل از تخریبات دریای آمو به کابینه امارت اسلامی ارائه و مورد تصویب کابینه قرار گرفت و تصمیم گرفته شد تا هرچه زودتر برای این معضل رسیدگی آنی صورت گیرد. موصوف ضمن اینکه، از همکاری موسسات غیر دولتی و نهاد های خیریه اظهار سپاس و قدردانی نمود از آنها خواست تا با متضررین ولایت های تخار، کندز، بلخ و جوزجان کمک های فوری نمایند.
انجنیر مجیب الرحمن عمر، معین وزارت انرژی و آب با اشاره به این که تحکیم کاری سواحل دریای آمو یک پروژه طویل المدت است، افزود: پلان های کوتاه مدت و طویل المدت روی دست بوده و برای تحکیم کاری سواحل دریای آمو طور مجموعی به ۶ میلیارد افغانی بودجه نیاز است. وی همچنان از تمام موسسات مدد رسان و خیریه خواست تا در راستای تحکیم کاری سواحل دریای آمو و رسیدگی به وضعیت متضررین با امارت اسلامی همکاری نمایند.
طول دریای آمو ۲۴۰۰ کیلومتر بوده، از کوه های پامیر سرچشمه گرفته و با کشور های ترکمنستان، تاجیکستان و اوزبیکستان هم سرحد می باشد.
